Interdyscyplinarność farmaceuty

W czerwcu 2017 Sejm RP znowelizował ustawę Prawo farmaceutyczne. Środowisko nazwało tę nowelę "apteką dla aptekarza". Nowe regulacje zastrzegają możliwość otwierania nowych aptek wyłącznie farmaceutom - lub farmaceutom w ramach wybranych spółek osobowych. Ta nowelizacja i prowadzona wokół niej szeroka dyskusja zwróciły uwagę opinii publicznej na farmaceutę jako przedstawiciela zawodu publicznego, związanego z szeroką pojętą ochroną zdrowia.
Kim jest farmaceuta naszych czasów? Aptekarzem? Wysoko wyspecjalizowanym sprzedawcą? Przedsiębiorcą? Z mojej perspektywy prawnika jest przedstawicielem zawodu zaufania publicznego, na co wskazuje Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 17. Tytuł zawodowy farmaceuty podlega ochronie prawnej. Zgodnie z art. 86 ustawy Prawo farmaceutyczne, apteka jest placówką ochrony zdrowia publicznego, w której osoby uprawnione świadczą w szczególności usługi farmaceutyczne. Usługi świadczone przez farmaceutę to m.in. wydawanie produktów leczniczych i wyrobów medycznych, określonych w odrębnych przepisach; sporządzanie leków recepturowych; sporządzanie leków aptecznych; udzielanie informacji o produktach leczniczych i wyrobach medycznych.
Patrząc przez ten pryzmat ustawowego zakresu pracy farmaceuty, można jasno powiedzieć, że wykonywanie zawodu farmaceuty ma na celu ochronę zdrowia publicznego i udzielenie usług farmaceutycznych, co wynika także z zapisu art. 2a ustawy O izbach aptekarskich.

regulowanych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia W sprawie ciągłych szkoleń farmaceutów zatrudnionych w aptekach i hurtowniach farmaceutycznych, a także w ustawie Prawo farmaceutyczne. To m.in. udział w kursach realizowanych metodą wykładu lub w kursach internetowych. Dynamika rynku farmaceutycznego wymusza współpracę farmaceuty z innymi profesjami: zwłaszcza z lekarzem czy z prawnikiem. Jest wiele aspektów pracy

zawodowej farmaceuty, w których kontakt z prawnikiem jest nieunikniony. Począwszy od zagadnień z zakresu prawa pracy, jak zatrudnienie pracownicze czy dyżury nocne w aptece, poprzez zagadnienia związane z procederem odwróconego łańcucha dystrybucji, skończywszy na... sfałszowanych produktach leczniczych. Współpraca z prawnikiem i znajomość podstawowych zagadnień prawnych może przybierać różną formę: od konsultacji indywidualnych, poprzez udział w szkoleniach, aktywne uczestnictwo na forach internetowych. W ostatnim czasie Prawo farmaceutyczne było wielokrotnie nowelizowane, można tu przywołać choćby tzw. nowelizację "antywywozową" czy "fałszywkową". W kwestii właściwego zrozumienia nowelizacji Prawa farmaceutycznego niezbędna jest współpraca farmaceuty i prawnika. Praca codzienna w aptece wymaga znajomości przepisów prawa, zaś współpraca farmaceuty z lekarzem to swoista symbioza. Lekarz rozpoznaje chorobę, wyznacza ścieżkę leczenia, dobiera leki, a farmaceuta odpowiedzialny jest za sprawowanie opieki farmaceutycznej, wykonanie przeglądu lekowego. Obecnie dostęp do lekarza bywa utrudniony lub wydłużony. Farmaceuta jako pierwszy ma kontakt z pacjentem i udziela mu pierwszych porad. Dlatego też praca farmaceuty to ścisła współpraca z lekarzem, zwłaszcza w sytuacjach zagrażających życiu lub zdrowiu pacjenta, jak w przypadku pomyłkowej, niewłaściwie wypisanej recepty czy podejrzenia nadużyć związanych z realizacją recept. Rola farmaceuty w ochronie zdrowia jest nie do przecenienia! Im szerszy zasięg jego współpracy z lekarzem, prawnikiem, innym przydatnym specjalistą, tym większe poczucie bezpieczeństwa pacjenta, który wszak -w pracy farmaceuty jest najważniejszy. To także komfort psychiczny i satysfakcja osobista farmaceuty, wynikająca z przekonania, że zrobił wszystko, co należało zrobić dla dobra drugiego człowieka.

mgr Monika Bartwicka