Liść melisy
Melissa officinalis L., folium
1. Nazwa rośliny
Liść melisy (Melissa officinalis L., folium)
2. Występowanie
Melisa lekarska (Melissa officinalis) jest byliną z rodziny
jasnotowatych (Lamiaceae). Roślina występuje we
wschodniej części obszaru śródziemnomorskiego, w Iranie
i w Turkiestanie. W Europie oraz umiarkowanych strefach
Azji i Ameryki Pn. występuje jako roślina zdziczała
z upraw. W Polsce surowiec pochodzi głównie z upraw.
3. Pokrój rośliny
Roślina osiąga wysokość do 100 cm, jest szarawo owłosiona,
ma silny cytrynowy zapach. Liście ogonkowe, sercowatojajowate,
grubo karbowano-ząbkowane, długość
do 6 cm. Kwiaty białawe lub różowawe.
4. Część rośliny stosowana w celach leczniczych
Liść
5. Zbiór
Surowiec zielarski zbierany jest w okresie kwitnienia, od
czerwca do września. Suszony w warunkach naturalnych,
w miejscach przewiewnych i zacienionych lub w suszarniach,
w temperaturze do 35°C.
6. Skład fitochemiczny
Substancja roślinna zawiera: do 0,3% olejku, do 5% garbników,
gorycze, fenolokwasy (gównie kwas kawowy,
rozmarynowy, ferulowy), związki triterpenowe (kwasy
ursolowy i oleanolowy), śluz. W skład olejku wchodzą:
cytral (charakterystyczny, cytrynowy zapach liści), linalol,
cytronelal.
7. Jakość
Powinna odpowiadać aktualnym wymaganiom Farmakopei
Europejskiej dla tej substancji roślinnej. W celu prawidłowej
identyfikacji substancji roślinnej wykonuje się
badania makroskopowe i mikroskopowe oraz przeprowadza
się badanie identyfikujące niektóre składniki rośliny
z zastosowaniem cienkowarstwowej chromatografii
cieczowej. Bada się również obecność zanieczyszczeń,
stratę masy po suszeniu oraz popiół całkowity. O właściwej
jakości liścia melisy świadczy również zawartość
kwasu rozmarynowego na poziomie nie mniej niż 1,0%.
7. Rodzaje stosowanych przetworów roślinnych
Substancja roślinna
> Nie ma zastosowania
Przetwory roślinne
> Rozdrobniona substancja roślinna
> Sproszkowana substancja roślinna
> Wyciąg płynny (DER 1:1), rozpuszczalnik ekstrakcyjny etanol 45-53% V/V
> Nalewka (stosunek substancji roślinnej do rozpuszczalnika ekstrakcyjnego 1:5), rozpuszczalnik ekstrakcyjny etanol 45-53% V/V
> Suche ekstrakty wodne lub etanolowe (45-53% V/V)
odpowiadające wymienionym powyżej ziołom do zaparzenia,
ekstraktowi lub nalewce.
8. Postać farmaceutyczna
Rozdrobniona substancja roślinna w postaci ziół do zaparzania
do zastosowania doustnego.
Przetwory roślinne w płynnych lub stałych postaciach
farmaceutycznych do zastosowania doustnego.
9. Zastosowanie
Wyciąg z liści działają uspokajająco, wiatropędnie i napotnie.
Stwierdzono działanie przeciwwirusowe. Szczegółowe
informacje na temat zastosowania ziela opisuje
monografia wspólnotowa.
10. Wskazania
a. Tradycyjny produkt leczniczy roślinny stosowany
w łagodzeniu umiarkowanego stresu psychicznego
i trudnościach w zasypianiu.
b. Tradycyjny produkt leczniczy roślinny stosowany
w objawowym leczeniu łagodnych dolegliwości układu
pokarmowego, w tym wzdęć i oddawania wiatrów.
Produkt jest tradycyjnym produktem leczniczym roślinnym
stosowanym w określonych wskazaniach opartych
wyłącznie na podstawie długotrwałego zastosowania.
11. Dawkowanie i droga podania
Młodzież powyżej 12 lat, dorośli i osoby w wieku podeszłym
Pojedyncza dawka
> Zioła do zaparzania:
Napar przygotowany z 1,5 do 4,5 g rozdrobnionej substancji
roślinnej w 150ml wrzącej wody, 1-3 razy dziennie
> Sproszkowana substancja roślinna
0,19-0,55 g 150 mg, 1-3 razy dziennie
> Wyciąg płynny
2-4 ml, 1-3 razy dziennie
> Nalewka
2-6 ml, 1-3 razy dziennie
> Suchy ekstrakt wodny lub etanolowy (45-53% V/V)
w dawce odpowiadającej wymienionym powyżej ziołom
do zaparzenia, ekstraktowi lub nalewce.
Zastosowanie w przypadku dzieci poniżej 12 roku życia
nie jest zalecane.
Czas zastosowania
Jeśli objawy utrzymują się dłużej niż 2 tygodnie podczas
stosowania leku, należy skonsultować się z lekarzem
lub wykwalifikowanym pracownikiem służby zdrowia.
Droga podania
Podanie doustne.
12. Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną.
13. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Stosowanie u dzieci poniżej 12 roku życia nie zostało ustalone
z powodu braku odpowiednich danych.
Jeśli podczas stosowania produktu leczniczego objawy
nasilają się, należy skonsultować się z lekarzem lub wykwalifikowanym
pracownikiem służby zdrowia.
Nalewki i wyciągi płynne: w związku z obecnością alkoholu
etylowego musi być zastosowane właściwe oznakowanie
tych postaci, na podstawie wytycznej w sprawie
substancji pomocniczych na etykiecie i w ulotce
produktu leczniczego.
14. Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Brak doniesień.
15. Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Bezpieczeństwo stosowania w okresie ciąży i laktacji
nie zostało określone. Ze względu na brak wystarczających
danych, nie zaleca się stosowania w okresie ciąży
i laktacji.
Brak danych o wpływie na płodność.
16. Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Może zaburzać zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania
maszyn.
Pacjenci, których to dotyczy nie powinny prowadzić
pojazdów, ani obsługiwać maszyn.
17. Działania niepożądane
Nieznane.
Jeśli pojawią się działania niepożądane, należy skonsultować
się z lekarzem lub wykwalifikowanym pracownikiem
służby zdrowia.
18. Przedawkowanie
Nie zgłoszono żadnego przypadku przedawkowania.
Piśmiennictwo:
Community herbal monograph on Melissa officinalis L., folium. EMA/HMPC/196745/2012,
Committee on Herbal Medicinal Products (HMPC).
Strzelecka H., Kowalski J., Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 2000, str. 329.
|